ਗਜ਼ਲ 81/4
ਹੁਣ ਤਾਂ ਆ ਜਾ ਸਜਨਾ ਫਿਰ ਮੁੜ ਆਈਆਂ ਮਰਗਾਬੀਆਂ
ਮੁੜ ਮੁੜ ਟਿਚਰਾਂ ਕਰਦੀਆਂ ਵਿਹਲੀਆਂ ਬੈਠੀਆਂ ਭਾਬੀਆ
ਆਸਾਂ ਮੈਂ ਲਾਈਆਂ ਦੇਰ ਤੋਂ ਪਰ ਤੁੰ ਵਾਹਦਾ ਨਾ ਪੂਰਾ ਕੀਤ
ਪੱਤਾ ਦਸਦਾ ਨਾ ਕਈ ਵਾਰੀ ਪੁਛਿਆ ਮੇਂ ਜਾ ਕੇ ਹਾਜੀਆਂ
ਕਨਕਾਂ ਪੱਕਣ ਨੂੰ ਆ ਗਈਆਂ ਲੋਕਾਂ ਕਾਫੀ ਲੈਈਆਂ ਮੁਕਾ
ਹੁਣ ਤਾਂ ਜਲਦੀ ਆ ਜਾ ਤਾਂ ਜੋ ਵੇਲੇ ਸਿਰ ਲਈਏ ਵਾਢੀ ਪਾ
ਆਂਡ ਗੂਵਾਂਡ ਦਿਨੇ ਰਾਤੀ ਮੈਨੂੰ ਪੁਛਦੇ ਕਿ ਕਦੋਂ ਵਾਢੀ ਬੈਠਣਾਂ
ਦੱਸ ਕੀ ਜਵਾਬ ਦੇਵਾਂ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਤੂੰ ਛੇਤੀ ਸਜਨਾਂ ਬੱਸ ਆ ਜਾ
ਅੱਧੀ ਖਾਕੇ ਹੀ ਗੁਜ਼ਾਰਾ ਕਰ ਲਾਂ ਗੇ ਬੱਸ ਮੇਰੀ ਬੇਨਤੀ ਮਨ ਲੌ
ਮੇਰੀ ਜਾਣ ਵਿਚ ਜਾਣ ਆਏਗੀ ਜੱਦ ਸੰਦੇਸਾ ਲੈ ਜਾਏਗੀ ਹਵਾ
ਪੂਰੱਬ ਲਿਖਿਆ ਅਗੇ ਆਰਿਹਾ ਤਾਹੀਓਂ ਤਾਂ ਮਿੰਤਾਂ ਕਰਦੇ ਪੲੈ ਹਾਂ
ਹੁਣ ਹੱਦ ਹੋ ਗਈ ਉਡੀਕ ਦੀ ਅੱਖੀਆਂ ਥੱਕੀਆਂ ਤੱਕ ਤੱਕ ਰਾਹਿ
ਗਲੀਆਂ ਦੇ ਕੱਖ ਵੀ ਉਡ ਪੁਛਦੇ ਓ ਮੇਰੇ ਸੱਜਨਾਂ ਹੁਣ ਫੇਰਾ ਮਾਰ
"ਥਿੰਦ"ਗਰੀਬ ਦੇ ਦਿਲ ਦੀ ਆਵਾਜ਼ ਪੁਕਾਰਦੀ ਆ ਅੱਲਖ ਜਗਾ
ੲ'
ਗਜ਼ਲ 80/4
ਬਰੂਹਾਂ ਵਿਚ ਖਲੋ ਕੇ ਉਡੀਕਦੇ ਰਹੇ ਅਸੀਂ ਸਵੇਰ ਤੱਕ
ਆਓਂ ਨਾ ਸਜਨਾਂ ਵੇਖਲਾ ਕਾਂ ਵੀ ਆ ਗੲੈ ਬਨੇਰ ਤੱਕ
ਇਹ ਵੀ ਤਾਂ ਇਕ ਹੱਦ ਸੀ ਆਸ਼ਕੀ ਦੀ ਮਜਨੂੰ ਵਾਂਗਰ
ਅਸੀ ਸੁਕ ਗੲੈ ਸਭ ਗਵਾ ਕੇ ਉਡੀਕਦੇ ਏਨੀ ਦੇਰ ਤੱਕ
ਕੁਝ ਪੱਤਾ ਨਹੀਂ ਸਾਨੂੰ ਸੀ ਕੀ ਹੋਇਆ ਉਕਾ ਹੋਸ਼ ਭੁਲੀ
ਜੋ ਕੀਤਾ ਤੂੰ ਹੀ ਕੀਤਾ ਸਾਡੀ ਬਿਹੋਸ਼ੀ ਵਿਚ ਹੇਰ ਫੇਰ ਤੱਕ
ਹੁਣ ਵੀ ਕਿਸੇ ਵੇਲੇ ਚੁਪ ਕੀਤੇ ਆ ਮੇਰਾ ਹਾਲ ਵੇਖ ਲੈਣਾ
ਅੱਜ ਵੀ ਉਡੀਕਦਾ ਹਾਂ ਸ਼ਾਇਦ ਆ ਹੀ ਜਾਵੇਂ ਹਨੇਰ ਤੱਕ
ਲੋਕੀ ਮੈਨੂੰ ਮਜਨੋਂ ਮਜਨੋਂ ਕਹਿਣ ਲੱਗ ਪੲੈ, ਹੋਰ ਕੀ ਹੋਣਾ
ਤੈਨੂੰ ਹੁਣ ਅਸੀ ਭੁਲ ਜਾਣਾਂ ਮੜੀਅ ਦੀ ਮਿਟੀ ਦੇ ਢੇਰ ਤੱਕ
ਅਜੇ ਹੈ ਮੌਕਾ ਸੋਚ ਲੈ ਫਿਰ ਇਹ ਤੇਰੇ ਹੱਥ ਨਹੀਂ ਆਉਣਾ
"ਥਿੰਦ"ਲੋਕੀ ਕੀ ਕਹਣ ਗੇ ਤੂੰ ਕਿਓਂ ਨਹੀਂ ਆਓੁਂ ਨੇੜ ਤੱਕ
ਇੰਜ: ਜੋਗਿੰਦਰ ਸਿੰਘ "ਥਿੰਦ"
( ਅਮ੍ਰਿਤਸਰ )
ਗਜ਼ਲ 79/4
ਸੌ ਸੂਰਜ ਉਗਵੇ ਤੇ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਚਾਂਦ ਸਤਾਰੇ ਵੀ ਚੜਨ
ਸਾਗਰ ਦਾ ਪਾਣੀ ਨਹੀ ਸੁਕਦਾ ਚਾਹੇ ਸਾਰੇ ਚਮਕਨ
ਇਸ ਕੁਦਰੱਤ ਦੀ ਖੇਡ ਨੂੰ ਕੋਈ ਵੀ ਨਹੀ ਸਕਦਾ ਛੇੜ
ਸਾਗਰ ਦੀ ਮੱਛੀ ਮੌਜਾਂ ਮਾਣਦੀ ਬੰਦੇ ਵੀ ਏਦਾਂ ਕਰਨ
ਵੱਢੇ ਛੋਟੇ ਸੱਭੇ ਕੁਦਰਤ ਦੀ ਕਰਨੀ ਨੂੰ ਪਏ ਨੇ ਮਾਣਦੇ
ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਇਹ ਵੇਖ ਵੇਖ ਬੰਦ ਹੁੰਦੀ ਦਿਲ ਦੀ ਧੜਕਨ
ਲੋਕੀ ਲੱਗੇ ਖੋਜਨ ਤੇ ਪਰ ਅਜੇ ਹੋਰ ਪੱਤਾ ਨਹੀ ਕੀ ਹੈ
ਹੌਲੀ ਹੌਲੀ ਸਾਈੰਸਦਾਨ ਕਰਦੇ ਪੲੈ ਨੇ ਕਾਫੀ ਯਤਨ
ਉਸ ਪਰਵਰਦਗਾਰ ਦੇ ਇਹ ਕੰਮ ਨੇ ਬਹੁਤ ਨਿਆਰੇ
ਪਤਾ ਨਹੀ ਲੱਗਦਾ ਬੰਦੇ ਨੂੰ ਇਹਦੇ ਵਾਸਤੇ ਹੇੇੇੈ ਅੜਚਨ
ਆਸ਼ਾ ਨਹੀ ਛੱਡਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਤੁਸੀਂ ਯਤਨ ਕਰੋ ਭਰਪੂਰ
"ਥਿੰਦ"ਦਿਨ ਆਵੇਗਾ ਜੱਦ ਸਾਰੇ ਪਹੁੰਚਨ ਲਈ ਤਰਸਨ
ਇੰਜ: ਜੋਗਿੰਦਰ ਸਿੰਘ "ਥਿੰਦ"
( ਅਮ੍ਰਿਤਸਰ )
ਗਜ਼ਲ 78/4
ਯਾਦਾਂ ਦੇ ਘੇਰੇ ਵਿਚ ਉਹ ਹਰ ਵੇਲੇ ਹੀ ਗਵਾਚਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ
ਚੁਪ ਚਿਪੀਚੇ ਤੁਰਿਆ ਜਾਂਦਾ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਕੁਜ ਨਹੀਂ ਕਹਿੰਦਾ ਹੈ
ਮੇਰੇ ਆਸ ਪਾਸ ਜੱਦ ਵੀ ਹੁੰਦਾ ਉਹ ਓਪਰਾ ਜਿਹਾ ਲੱਗਦਾ
ਜੇ ਕੋਈ ਉਹਨੂੰ ਕੁਝ ਵੀ ਕਹਿੰਦਾ ਅਨਸੁਣਿਆਂ ਸਹਿੰਦਾ ਹੈ
ਇਹ ਉਹਦੀ ਇਕ ਪੁਰਾਨੀ ਆਦਤ ਬਣ ਗਈ ਲੱਗਦੀ ਹੈ
ਕੋਈ ਜਿਨਾ ਮਰਜ਼ੀ ਸਮਜਾਵੇ ਉਸ ਉਤੇ ਅਸਰ ਨਾਂ ਪੈਂਦਾ ਹੈ
ਕਈਵਾਰ ਤਾਂ ਉਹਨੂੰ ਕੁਝ ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਲੱਗਦਾ ਕੀ ਕਰਨਾਂ ਹੈ
ਜੋ ਕੁਝ ਆਸਪਾਸ ਹੁੰਦਾ ਉਹਦੇ ਦਿਮਾਗ ਵਿਚ ਹੀ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ
ਕਈਆਂ ਪੀਰਾਂ ਮੁਰਸ਼ਦਾਂ ਤੋਂ ਪੁਛ ਪੜਤਾਲ ਕਰਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਏ
ਆਖਰ ਹਾਰਕੇ ਚੁਪ ਕਰਕੇ ਬਹਿਣ ਤੋਂ ਸਵਾ ਖਾਮੋਸ਼ ਪ੍ਰੰਦਾ ਹੈ
ਇਕ ਗਲੋਂ ਇਹ ਬਹੁਤ ਚੰਗਾ ਹੈ ਕਿ ਕਿਸੇ ਨਾਲ ਖਹਿੰਦਾ ਨਹੀ
"ਥਿੰਦ"ਉਸ ਤਾਂ ਹੀ ਚਾਹੂੰਦਾ ਉਹ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਕੁਝ ਨਾ ਕਹਿੰਦਾ ਹੈ
ਇੰਜ: ਜੋਗਿੰਦਰ ਸਿੰਘ "ਥਿੰਦ"
( ਅਮ੍ਰਿਤਸਰ )
ਗਜ਼ਲ 77/4
ਮੈਂ ਸੋਚਿਆ ਸੀ ਤੁਸੀਮਿਲੋਗੇ ਅਗ਼ਿਓਂ ਮੈਨੁੂੰ ਬਾਂਹਾਂ ਖਿਲਾਰਕੇ
ਤੁਸੀਂ ਕਿਹਾ ਸੀਂ ਕਿ ਮੇਰੇ ਸ਼ਹਿਰ ਆਓ ਸਾਰੀ ਸ਼ਰਮ ਉਤਾਰਕੇ
ਏਥੋਂ ਦੇ ਲੋਕ ਮਿਲਦੇ ਨੇ ਚਾ ਨਾਲ ਅਪਣਾਂ ਹੋਵੇ ਯਾਂ ਬੇਗਾਨਾ
ਅਪਣੇ ਦੇਸ਼ ਦਾ ਵਿਰਸਾ ਕਾਇਮ ਹੈ ਕੀ ਕਰਨਗੇ ਵਿਸਾਰਕੇ
ਮੈਨੂੰ ਯਾਦ ਹੈ ਕਿ ਏਥੇ ਆਕੇ ਨੇੜਤਾ ਅਜੇ ਤਾਂ ਹੈ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਵਿਚ
ਕੱਲ ਦਾ ਕੀ ਪਤਾ ਅਗਲੀ ਪੁਸ਼ਤ ਸੁਟ ਦੇਵੇ ਵਿਰਸਾ ਪਾੜਕੇ
ਜੇ ਰੱਖਣਗੇ ਸਾਂਭਕੇ ਯਾਦਗਾਰ ਅਪਣੀ ਕਰਨਗੇ ਯਾਦ ਲੋਕੀਂ
ਪੜਨ ਅਪਣੀ ਕਹਾਣੀਆਂ ਮਾਣ ਹੋਸੀ ਯਾਰਾਂ ਦੇ ਕੰਮ ਸਾਰਕੇ
ਮਸਾਣਾਂ ਵਿਚ ਜਾ ਰੋਹਿਣ ਪੲੈ ਬਲਦੇ ਸਿਵਿਆਂ ਨੂੰ ਤੱਕ ਤੱਕ
ਯਾਦਾਂ ਪਲੇ ਬਣਕੇ ਪਰਤਦੇ ਕਰਣ ਵੀ ਕੀ ਸੱਬ ਕੁਝ ਹਾਰਕੇ
ਅਪਣੇ ਬੱਚਪਣ ਦੀਆਂ ਯਾਦਾਂ ਮੁੜ ਆਈਆਂ ਯਾਰ ਵੀ ਨਾਲ
ਵੇਖੋ ਕਿਵੇਂ ਸਮਾਂ ਨਿਕਲ ਜਾਂਦਾ ਹਰ ਇਕ ਬੰਦੇ ਨੂੰ ਲਿਤਾੜਕੇ
ਇਹ ਇਕ ਸਚਾਈ ਹੈ ਕਿ ਸਮਾਂ ਕਦੀ ਰੋਕਿਆਂ ਰੁਕਦਾ ਨਹੀਂ
"ਥਿੰਦ"ਸਾਂਭ ਸਮੇਂ ਨੂੰ ਜੇ ਸਾਂਭਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੱਭ ਕੰਮ ਵਸਾਰਕੇ
ਇੰਜ: ਜੋਗਿੰਦਰ ਸਿੰਘ "ਥਿੰਦ"
( ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ )
ਗਜ਼ਲ 76/4
ਉਹ ਵੀ ਇਕ ਜ਼ਮਾਨਾਂ ਸੀ ਤੇ ਇਹ ਵੀ ਇਕ ਜ਼ਮਾਨਾਂ ਹੈ
ਨਾ ਉਸ ਨੇ ਆਣਾਂ ਹੈ ਅਤੇ ਨਾਂ ਇਸ ਨੇ ਕਦੀ ਜਾਣਾਂ ਹੈ
ਕਰ ਕੋਈ ਪੁਣ ਦਾ ਕੰਮ ਤਾਂ ਜੋ ਤੇਰਾ ਅਗ਼ਾ ਸੁਧਰ ਜਾਵੇ
ਧਰਮਰਾਜ ਵੇਖ ਕੇ ਕਵੇ ਸਦਕੇ ਤੇਰਾ ਏਥੇ ਹੁਣ ਆਣਾ ਹੈ
ਜੇਕਰ ਤੇਨੂੰ ਅਜੇ ਤੱਕ ਕੋਈ ਮੁਰਸ਼ਦ ਨਹੀਂ ਮਿਲ ਸੱਕਿਆ
ਵੇਖ ਅਜੇ ਵੀ ਹੈ ਬੜਾ ਮੌਕਾ ਕੋਈ ਨਾ ਕੋਈ ਲੱਭ ਜਾਣਾ ਹੈ
ਘੁਟ ਕੇ ਫੜੀਂ ਪੱਲਾ ਕਿਤੇ ਰਾਹ ਵਿਚ ਹੀ ਨਾ ਗਵਾਚ ਜਾਵੇ
ਹੋਰ ਕਿਸੇ ਨੇ ਇਸ ਤੋਂ ਸਵਾ ਤੇਰਾ ਸਾਥ ਕਦੀ ਨਾ ਦੇਣਾਂ ਹੈ
ਇਹ ਵੱਕਤ ਲੰਗ ਜਾਵੇਗਾ ਯਾਦ ਰਹਿ ਜਾਵੇਗੀ ਸੰਤਾਂ ਦੀ
ਜਿੰਦਗੀ ਦੀ ਯਾਦ ਰਹਿਣੀ ਤੇ ਹਰ ਵੇਲ ਨਾਲ ਹੀ ਜਣਾ ਹੈ
ਕੀ ਕਰਨਾ ਹੋਰ ਏਥੇ ਰੀਹਕੇ ਬੱਸ ਜੋ ਕਰਨਾ ਹੁਣੇ ਕਰ ਲਵੋ
"ਥਿੰਦ"ਜਾਂਦੇ ਜੀ ਕੁਝ ਤਾਂ ਲੈ ਚੱਲ ਬੱਸ ਯਾਦ ਹੀ ਰਹਿਣਾਂ ਹੈ
"ਇੰਜ ਜੋਗਿੰਦਰ ਸਿੰਘ "ਥਿੰਦ"
( ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ )
ਗਜ਼ਲ 75/4
ਰਾਤਾਂ ਦੀ ਨੀਂਦ ਉਡ ਗਈ ਤੇ ਦਿਨਾਂ ਦਾ ਚੈਣ ਮੁਕਿਆ
ਸਜਨਾਂ ਇਸ ਤੋਂ ਵੱਧ ਕੀ ਹੋਣਾ ਹਰ ਵੇਲੇ ਸਾਹ ਸੁਕਿਆ
ਕਦੀ ਝਾਤੀ ਤਾਂ ਮਾਰ ਆਕੇ ਤੇਰੇ ਵਿਛੋੜੇ ਕੀ ਹਾਲ ਕੀਤਾ
ਬਰੂਹਾਂ ਵੱਲ ਹਰ ਵੇਲੇ ਵੇਖਦਾ ਇਹ ਕਦੀ ਨਹੀਂ ਢੁਪਿਆ
ਤੇਰੇ ਤੇ ਵਰਤੇ ਤਾਂ ਤੈਂਂਨੂੰ ਪਤਾ ਲੱਗੇ ਕਿ ਕਿਵੇਂ ਹੈ ਵਰਤਦੀ
ਹੁਣ ਤਾਂ ਕੋਈ ਪੱਤਾ ਨਹੀਂ ਇਹ ਕਿਥੇ ਹੁਣੇ ਸਾਹ ਰੁਕਿਆ
ਬੇ-ਦਰਦ ਏਨਾਂ ਵੀ ਕੋਈ ਨਾ ਹੋਵੇ ਕਿ ਕੀਤੀਆਂ ਸੱਭ ਭੁਲੇ
ਤੇਰੇ ਵਯੋਗ ਵਿਚ ਵੇਖ ਹੁਣ ਹਰ ਤੁਬਕਾ ਖੂਨ ਦਾ ਮੁਕਿਆ
ਕਦੀ ਚਿਠੀ ਵੀ ਨਾ ਪਾਈ ਮੇਰਾ ਹਾਲ ਚਾਲ ਪੁਛਣ ਲਈ
ਹੁਣ ਤਾਂ ਬੱਸ ਖਤਮ ਕਹਾਨੀ,ਤੇ ਰੁਖ ਉਮਰ ਦਾ ਸੁਕਿਆ
ਬੇ-ਬੱਸੀ ਪਲੇ ਪੈ ਗਈ ਇਲਾਜ ਉਕਾ ਕੋਈ ਨਹੀਂ ਲੱਭਦਾ
"ਥਿੰਦ"ਹੁਣ ਤਾਂ ਜੇ ਤੂੰ ਬਹੁੜੇਂ ਤਾਂ ਉਲਾਂਭਾ ਸਾਰਾ ਮੁਕਿਆ
ਇੰਜ" ਜੋਗਿੰਦਰ ਸਿੰਘ "ਥਿੰਦ"
(ਅਮ੍ਰਿਤਸਰ)
ਕਦ
